Verlies van afstand Schiphol

Gepubliceerd op

Melding

Op donderdag 22 november zijn twee vliegtuigen elkaar, tijdens de parallelle nadering op de Zwanenburgbaan (36C) en Aalsmeerbaan (36R) voor Amsterdam Airport Schiphol, dichter genaderd dan de separatieminima voorschrijven. LVNL doet zelf onderzoek naar dit voorval en heeft dit voorval gemeld bij de Onderzoeksraad voor Veiligheid.

Situatiebeschrijving

Op Schiphol zijn de Aalsmeerbaan en de Zwanenburgbaan tegelijkertijd in gebruik voor landingen vanuit zuidelijke richting. Een vliegtuig van het type Boeing 737 nadert vanuit oostelijke richting voor een landing op de Aalsmeerbaan. Vanuit het westen nadert een vliegtuig van het type Airbus 330 om te landen op de Zwanenburgbaan.

Er zijn twee naderingsverkeersleiders aan het werk. Eén verkeersleider handelt het verkeer af voor de Aalsmeerbaan, de andere verkeersleider het verkeer voor de Zwanenburgbaan.

De verkeersleider voor de Zwanenburgbaan geeft de Airbus instructie om te dalen naar 4.000 voet (ruim 1.200 meter). 4.000 voet is de hoogte waarop verkeer moet indraaien voor de Zwanenburgbaan bij gelijktijdig gebruik van de Aalsmeerbaan. Deze instructie wordt bevestigd door de piloot. Enkele minuten later draait de Airbus op 4.050 voet in voor de eindnadering naar de Zwanenburgbaan.

De naderingsverkeersleider voor de Aalsmeerbaan geeft de Boeing instructie om te dalen naar 3.000 voet (ruim 900 meter). Dit om bij het indraaien naar de Aalsmeerbaan 1.000 voet (ruim 300 meter) separatie te hebben met de Airbus die nadert voor een landing op de Zwanenburgbaan. Deze instructie wordt bevestigd door de piloot.

De Boeing daalt minder snel dan waarop geanticipeerd is door de verkeersleider. Hierdoor draait de Boeing op ongeveer 3.850 voet - in plaats van de beoogde 3.000 voet - in voor de eindnadering naar de Aalsmeerbaan. Op de eindnadering van de Zwanenburgbaan vliegt op dat moment de Airbus op 4.050 voet hoogte.

Beide vliegtuigen zijn veilig geland.

Minimale afstand

Op het moment dat sprake is van verlies van afstand - het moment van minimale separatie - is de minimale horizontale afstand circa 1,7 nautische mijl (ongeveer 3 kilometer). De separatienorm is in de fase van de nadering waarin de vluchten zich op dat moment bevinden 3 nautische mijl horizontaal, of 1.000 voet verticaal. Deze norm geldt tot het moment dat beide vliegtuigen gestabiliseerd zijn op dat deel van het instrument landingssysteem dat zorg draagt voor de ideale koerslijn (localizer). De verticale afstand was op dat moment 200 voet (ruim 60 meter).

Conclusies van het onderzoek en vervolgacties

Het voorval kon ontstaan doordat de Boeing 737 minder snel daalde dan verwacht door de naderingsverkeersleider.

Op basis van dit voorval en een aantal vergelijkbare voorvallen heeft LVNL een intern onderzoek uitgevoerd om alle onderliggende oorzaken van voorvallen rondom parallel naderen op Schiphol diepgaand te analyseren. De uitkomsten van dit onderzoek hebben geleid tot het doorvoeren van een aantal verbeterpunten:

  • extra aandacht voor de specifieke procedures voor parallel naderen bij zowel luchtverkeersleiders als piloten
  • het onderzoeken van technologische mogelijkheden ter verdere ondersteuning van luchtverkeersleiders
  • meer in detail monitoren van de parallelle operatie om hiervan te leren.

Classificatie: serious incident