Verlies van afstand Schiphol

Gepubliceerd op

Melding

Op zaterdag 3 augustus zijn twee vliegtuigen elkaar dichter genaderd dan de separatieminima voorschrijven. De vliegtuigen zijn na elkaar vanaf de Polderbaan op Schiphol vertrokken. LVNL doet zelf onderzoek naar dit voorval en heeft dit voorval gemeld bij de Onderzoeksraad voor Veiligheid.

Situatiebeschrijving
Vanaf de Polderbaan (36L) start een vliegtuig van het type Airbus A340-300 (A343). Daarna start een vliegtuig van het type Airbus A330-300 (A333). Beide vliegtuigen volgen het eerste deel na de start dezelfde route. De als tweede gestarte A333 vliegt sneller dan de A343, daardoor loopt deze in op het eerste vliegtuig. Het onderlinge snelheidsverschil tussen de vliegtuigen loopt op van 15 knopen (28 km/u) naar 45 knopen (83 km/u). Beide vliegtuigen zijn ingedeeld in zogturbulentiecategorie (wake turbulence) ‘heavy’. Dat betekent dat de onderlinge afstand tussen deze vliegtuigen 4 nautische mijl  (7,4 kilometer) horizontaal of 1000 voet (300 meter) verticaal moet zijn. De minimale gemeten separatie tussen de A343 en de A333 is 2,4 nautische mijl (4,4 kilometer) horizontaal. Op dat moment vlogen de vliegtuigen beiden een andere richting op. Er is geen botsingsgevaar geweest.

Resultaat onderzoek
De belangrijkste oorzaak van het voorval is het feit dat de A333 een substantieel snellere uitklimsnelheid had dan de A343. Hierdoor vloog de A333 dichter achter de A343 dan de bedoeling was. Na de start vanaf de Polderbaan roept de piloot van de A343 op bij de radarverkeersleider. Deze radarverkeersleider geeft de A343 opdracht om te klimmen naar Flightlevel 130 (ruim 4 kilometer). De daarachter gestarte A333 start met een iets hogere uitklimsnelheid dan zijn voorganger. Vervolgens merkt de radarverkeersleider op dat het onderlinge snelheidsverschil oploopt. De A333 is op dat moment nog niet op de radiofrequentie van deze radarverkeersleider maar nog op de frequentie van de verkeerstoren. De radarverkeersleider zoekt contact met de torenverkeersleider hierover. Op dat moment roept de piloot van de A333 op bij de radiofrequentie van de radarverkeerleider. Omdat de voorgelegen A343 een andere route vliegt dan de A333 is geen verdere interventie gedaan. 

Opvolging naar aanleiding van het onderzoek
In het interne LVNL Safety magazine wordt aandacht gegeven aan snelheidsverschillen direct na de start. Dit voorval zal daarbij als voorbeeld gebruikt worden.