Melding
Op 8 november zijn twee vliegtuigen elkaar tijdens de nadering voor Schiphol Airport (SPL) dichter genaderd dan de separatieminima voorschrijven. LVNL heeft dit voorval gemeld bij de Onderzoeksraad voor Veiligheid en doet zelf onderzoek naar dit voorval.
Verlies van afstand
De horizontale of verticale afstand tussen vliegtuigen tijdens de vlucht wordt aangeduid als ‘separatie’. De minimale separatie is bedoeld om het verkeer veilig te laten verlopen en daarbij de capaciteit van het luchtruim optimaal te kunnen benutten. De luchtverkeersleiding is verantwoordelijk voor het handhaven van de minimale onderlinge separatie tussen verkeersvliegtuigen die zich in het onder hen vallende verkeersgebied bevinden. Wanneer twee vliegtuigen ondanks de separatieminima te dicht bij elkaar komen dan is er sprake van een separatieonderschrijding.
De criteria voor de minimale separatie zijn zodanig ontworpen dat er voldoende tijd is om het verlies van de minimale afstand of hoogte te herstellen. Een verkeersleider doorloopt in korte tijd een aantal stappen:
- Detecteren van het afstandsverlies;
- Een inschatting maken van een effectieve oplossing;
- Communiceren van deze oplossing door instructies (hoogte, richting, snelheid) naar de vlieger(s);
- Opvolgen van deze instructies door de vlieger(s) om zo snel mogelijk de benodigde afstand of hoogte te herstellen.
Voorvallenonderzoek
De primaire taak van LVNL op het gebied van veiligheid is het onderling separeren van vliegtuigen (inclusief vliegtuigen met voertuigen op de grond). De verkeersleiding meldt voorvallen die in de praktijk optreden binnen LVNL met als doel om hier lering uit te kunnen trekken en het risico van een dergelijk voorval in de toekomst te verkleinen. Binnen LVNL worden alle gemelde voorvallen onderzocht om de veiligheid continu te kunnen verbeteren.
Situatiebeschrijving
Op zaterdag 8 november rond acht uur in de ochtend, heeft op Amsterdam Airport Schiphol een verlies van afstand plaatsgevonden. Deze situatie is ontstaan doordat een vliegtuig uit zuidelijke richting van het vliegtuigtype Embraer 145 (E145) laat indraaide naar de eindnadering voor baan 27. Een vliegtuig (vliegtuigtype B772) uit het oosten naderde tegelijkertijd voor dezelfde baan. Door het laat indraaien naar de eindnadering ontstaat een verlies van afstand. De minimale afstand is 1,8nm en 400ft. LVNL heeft dit voorval gemeld bij de Onderzoeksraad voor Veiligheid en doet zelf onderzoek naar dit voorval.
Classificatie: ernstig incident
Opvolging naar aanleiding van het onderzoek
Uit het onderzoek blijkt dat de luchtverkeerleiding met de huidige voorschriften en werkwijzen voldoende mogelijkheden heeft om de onderlinge afstand tussen vliegtuigen te realiseren en te behouden. Tevens staan daarin voldoende mogelijkheden om een eventueel verlies van afstand te kunnen herstellen. Dit voorval betreft dus een uitzonderlijke situatie, waarbij het toegepaste hoogteverschil niet afdoende bleek. De luchtverkeersleiding heeft conform de voorschriften de benodigde onderlinge afstand direct hersteld.
Infographic voorval verlies van afstand 8 november 2014