Verlies van afstand Schiphol

Gepubliceerd op

Melding

Op zondag 1 december zijn twee vliegtuigen elkaar, tijdens de parallelle nadering op de Zwanenburgbaan (36C) en Aalsmeerbaan (36R) voor Amsterdam Airport Schiphol, dichter genaderd dan de separatieminima voorschrijven. LVNL heeft dit voorval gemeld bij de Onderzoeksraad voor Veiligheid.

Situatiebeschrijving

Een vliegtuig van het type Airbus A320 (A320) nadert vanuit oostelijke richting om te landen op de Aalsmeerbaan. Het toestel daalt naar 3.000 voet (900 meter). Vanuit westelijke richting nadert een vliegtuig van het type Airbus A321 (A321) om te landen op de Zwanenburgbaan. Dit toestel daalt naar 4.000 voet (1200 meter), conform de procedure voor deze baancombinatie.

Er zijn twee naderingsverkeersleiders aan het werk; één voor de Aalsmeerbaan en één voor de Zwanenburgbaan. De naderingsverkeersleider voor de Zwanenburgbaan instrueert de A321 om in te draaien om het Instrument Landing Systeem (ILS) te onderscheppen, en geeft toestemming voor de eindnadering. De A321 zet hierop de daling in. De naderingsverkeersleider voor de Aalsmeerbaan instrueert de A320 om in te draaien om het Instrument Landing Systeem (ILS) te onderscheppen, en daarna te dalen naar 2.000 voet (600 meter). De verticale afstand tussen de beide vliegtuigen wordt minder dan de norm van 1.000 voet (300 meter).

Beide naderingsverkeersleiders, die naast elkaar zitten, hebben de situatie gezien en de naderingsverkeersleider voor de Zwanenburgbaan heeft de A321 opdracht gegeven om de daling te stoppen op 3.000 voet (900 meter). De naderingsverkeersleider voor de Aalsmeerbaan heeft de A320 opdracht gegeven om sneller te dalen naar 2.000 voet (600 meter). Er is geen botsinggevaar geweest. Beide vliegtuigen landen veilig.

Minimale afstand

De minimale afstand tussen beide vliegtuigen was 1,6 nautische mijl (ongeveer 3 kilometer) horizontaal en 600 voet (180 meter) verticaal. De separatienorm is in de fase van de nadering, waarin de vluchten zich op dat moment bevinden, 1.000 voet (300 meter) verticaal.

Conclusies

Het voorval was het gevolg van het feit dat beide toestellen op een kortere dan de gebruikelijke afstand van de baandrempel instructies kregen om de eindnadering te onderscheppen. De A321 kreeg toestemming voor de eindnadering en is derhalve gaan dalen terwijl de A320 ook nog dalend was. De door beide naderingsverkeersleiders gegeven corrigerende instructies hebben niet kunnen voorkomen dat er een situatie ontstond waarbij de minimale afstand tussen de twee vliegtuigen minder bedroeg dan de norm van 1.000 voet (300 meter).

Op basis van dit voorval en een aantal vergelijkbare voorvallen heeft LVNL een intern onderzoek uitgevoerd om alle onderliggende oorzaken van voorvallen rondom parallel naderen op Schiphol diepgaand te analyseren. De uitkomsten van dit onderzoek hebben geleid tot het doorvoeren van een aantal verbeterpunten zoals extra aandacht voor de specifieke procedures voor parallel naderen bij zowel luchtverkeersleiders als piloten, het onderzoeken van technologische mogelijkheden ter verdere ondersteuning van luchtverkeersleiders en het beter monitoren van de parallelle operatie om hiervan te leren.  

Classificatie: major incident