Verlies van afstand Schiphol

Gepubliceerd op

Melding

Op maandag 28 september zijn twee vliegtuigen elkaar, tijdens de parallelle nadering op de Zwanenburgbaan (36C) en Aalsmeerbaan (36R) voor Amsterdam Airport Schiphol, dichter genaderd dan de separatieminima voorschrijven.

LVNL doet zelf onderzoek naar dit voorval en heeft dit voorval gemeld bij de Onderzoeksraad voor Veiligheid.

Situatiebeschrijving

Een vliegtuig van het type Boeing 737-800 nadert vanuit westelijke richting om te landen op de Zwanenburgbaan. Het toestel vliegt op 1,2 kilometer (4.000 voet) hoogte. Vanuit oostelijke richting nadert een vliegtuig van het type Bombardier A220-100 om te landen op de Aalsmeerbaan. Dit toestel is aan het dalen naar 900 meter (3000 voet) hoogte.

Er zijn twee naderingsverkeersleiders aan het werk; één voor de Aalsmeerbaan en één voor de Zwanenburgbaan.

De naderingsverkeersleider voor de Aalsmeerbaan instrueert de Bombardier volgens de vastgestelde procedure voor deze baancombinatie om te dalen naar 900 meter hoogte. De piloot van de Bombardier bevestigt deze instructie en voert deze vervolgens uit. De Boeing vliegt reeds op 1,2 kilometer hoogte, zoals geïnstrueerd door de naderingsverkeersleider voor de Zwanenburgbaan, conform de procedure voor deze baancombinatie. De Bombardier is zijn snelheid aan het terugbrengen, daardoor daalt deze minder snel. Hierdoor ontstaat er op het moment van indraaien om het Instrument Landing Systeem (ILS) voor de eindnadering te onderscheppen, een onderlinge hoogte tussen de twee vliegtuigen die minder dan de norm van 300 meter (1000 voet) is.

Minimale afstand

Het  verlies van afstand ontstaat op het moment dat de Bombardier nog aan het dalen is naar de opgedragen hoogte van 900 meter en de Boeing al op de opgedragen hoogte van 1,2 kilometer vliegt.

De minimale afstand tussen beide vliegtuigen is circa 2,8 kilometer (1,5 nautische mijl) horizontaal en ruim 150 meter (500 voet) verticaal. De separatienorm is, in de fase van de nadering waarin de vluchten zich op dat moment bevinden, 5,5 kilometer (3 nautische mijl) horizontaal of 300 meter (1.000 voet) verticaal. Deze norm geldt tot het moment dat beide vliegtuigen gestabiliseerd zijn op dat deel van het ILS dat zorg draagt voor de ideale koersgeleiding (localizer) om te landen.

Conclusies van het onderzoek en vervolgacties

Het voorval is ontstaan doordat de Bombardier de hoogte van 900 meter vóór de draai voor het onderscheppen van ILS voor de eindnadering op de Aalsmeerbaan nog niet had bereikt en daarbij de draai ruimer vloog. Hierdoor kwam de Bombardier links van de te onderscheppen koersgeleiding uit. Door de naderingsverkeersleider is daarop aan de Bombardier de instructie gegeven om zichzelf te corrigeren naar de localizer/de te onderscheppen koers.

Op basis van een aantal vergelijkbare voorvallen heeft LVNL een intern onderzoek uitgevoerd om alle onderliggende oorzaken van voorvallen rondom parallel naderen op Schiphol diepgaand te analyseren. De uitkomsten van dit onderzoek hebben geleid tot het doorvoeren van een aantal verbeterpunten: extra trainingsmodule voor de specifieke procedures voor parallel naderen bij luchtverkeersleiders, extra aandacht middels animatievideo voor de specifieke procedures voor parallel naderen bij piloten, monitoring van de parallelle operatie in een dashboard en toevoeging van een afstandsmarkering op radarbeeld. Er loopt een onderzoek naar de technische mogelijkheden ter verdere ondersteuning van luchtverkeersleiders.

Classificatie: serious incident