Melding
Op maandag 2 november zijn twee vliegtuigen elkaar dichter genaderd dan de separatieminima voorschrijven. De vliegtuigen zijn na elkaar vanaf de Kaagbaan (24) op Amsterdam Airport Schiphol vertrokken. LVNL doet zelf onderzoek naar dit voorval en heeft dit voorval gemeld bij de Onderzoeksraad voor Veiligheid.
Situatiebeschrijving
Bij een harde zuidwestenwind start vanaf de Kaagbaan een vliegtuig van het type Airbus A320 (A320). Eén minuut later start vanaf dezelfde baan een vliegtuig van het type Embraer 190 (E190). Beide vliegtuigen volgen het eerste deel na de start dezelfde route. De E190 loopt na de start in op de A320.
Het inlopen van de E190 op de A320 wordt door de luchtverkeersleiding gezien. Er vindt coördinatie plaats tussen de torenverkeersleider en de approachverkeersleider. De A320 is inmiddels de 2000 voet (610 meter) gepasseerd en overgeschakeld van de torenverkeersleider naar de approachverkeersleider. Wanneer de E190 de 2000 voet passeert, krijgt deze nog een aanvullende instructie van de torenverkeersleider. Het gevolg hiervan is dat de approachverkeersleider en de torenverkeersleider onafhankelijk van elkaar aanvullende instructies doorgeven aan de afzonderlijke toestellen om de situatie op te lossen.
Minimale afstand
De minimale afstand tussen beide vliegtuigen is circa 3,3 kilometer (1,8 nautische mijl) horizontaal en 0 meter (0 voet) verticaal. De separatienorm is 5,5 kilometer (3 nautische mijl) horizontaal of 300 meter (1.000 voet) verticaal. Op het moment dat de minimale afstand wordt bereikt, vliegen de E190 en de A320 van elkaar vandaan en wordt daarmee de afstand vergroot.
Conclusies van het onderzoek
De snelheid van de E190 in de eerste minuut ná de start ligt hoger dan die van de zwaardere A320, waardoor de onderlinge afstand terugloopt. Daarnaast verloopt de uitklim naar hoogte van de A320 minder gestaag dan de E190, waardoor ook het onderlinge hoogteverschil terugloopt. De harde tegenwind is een factor die in deze context moet worden meegenomen. Omdat beide vliegtuigen op een andere frequentie zaten en er door de betrokken verkeersleiders onderling niet voldoende is gecommuniceerd, is het afstandsverschil tussen de twee toestellen binnen de separatienorm gekomen.
LVNL heeft naar aanleiding van dit voorval middels safety communicatie extra aandacht van luchtverkeersleiders gevraagd om alert te zijn op snelheidsverschillen na de start.
Classificatie: major incident