De remote tower technologie maakt het mogelijk luchtverkeersleiding uit te voeren door middel van camera’s op een cameramast. De beelden die de camera’s maken, worden live weergegeven op beeldschermen van de luchtverkeersleider. Hierdoor hoeft de luchtverkeersleider niet meer in de verkeerstoren op de luchthaven aanwezig te zijn en kan hij/zij vanaf een andere locatie het vliegverkeer in de lucht en op de grond begeleiden.
Remote tower bestaat uit een cameramast op de luchthaven en een remote tower unit in het LVNL-gebouw op Schiphol Oost. De camera’s op de cameramast zijn de ‘ogen’ van de luchtverkeersleider. De cameramast heeft veertien vaste camera’s en vijf op afstand beweegbare camera’s (als verrekijker) die zicht hebben op de luchthaven en het nabije luchtruim. De vaste camera’s geven samen een live 360 graden beeld die op schermen worden weergegeven, zodat de luchtverkeersleider zicht heeft vliegtuigen in de lucht en op de grond zoals hij/zij ook in de toren zou hebben.
De schermen in de remote tower unit op Schiphol Oost staan in een halfronde opstelling om zo een ruimtelijk beeld van de luchthaven en omgeving weer te geven. De naderingsverkeersleiding wordt al op Schiphol Oost uitgevoerd door middel van radarschermen. Naderingsverkeersleiding is de begeleiding van vliegverkeer dat nog niet in het zicht is van de luchtverkeersleider op de toren.
Veiligheid is topprioriteit bij LVNL en staat voorop in alles wat wij doen. De remote tower technologie heeft zich ruimschoots bewezen als veilige technologie. De leverancier Saab Digital Air Traffic Solutions (SDATS) gebruikt de remote tower technologie al meer dan vijf jaar in verschillende landen, waaronder Zweden. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) voert een uitgebreid goedkeuringsproces uit voordat de remote tower technologie in gebruik wordt genomen in Nederland. Zij toetsen alle trainingen, procedures en technieken die nodig zijn voor het werken met de remote tower technologie.
De mast heeft een stalen frame met daarop veertien vaste camera’s en vijf op afstand bestuurbare camera’s (als verrekijker). Het camerasysteem bevat geen radiozenders of iets dergelijks, en veroorzaken dus ook geen straling. De uitsteeksels aan weerszijde van het cameraplatform zijn bliksemafleiders.
De cameramast en de camera’s zelf maken geen geluid, ook niet bij (harde) wind. De bestuurbare camera’s maken een zacht geluid als ze bewegen. Dat is niet veel en niet afhankelijk van de wind. De luchtverkeersleider hoort zelf wel via de buitenmicrofoons de wind, zodat alle menselijke zintuigen na gebootst worden en voor hem/haar te gebruiken zijn. In de verkeerstoren hoort de luchtverkeersleider de wind namelijk ook.
Nee, er worden geen nachtcamera’s geïnstalleerd en er wordt dus geen gebruik gemaakt van infraroodcamera’s. Er wordt gebruik gemaakt van normale camera’s, die hetzelfde beeld leveren als het menselijk oog, tijdens schemering zelfs net iets beter.
LVNL zorgt ervoor dat het ter bescherming van de persoonlijke levenssfeer van derden aan alle voorwaarden van de AVG voldoet en zijn er intern strikte procedures en afspraken over de bewaartermijn van camerabeelden, de toegang tot deze beelden en de beveiliging ervan. Elke verwerking van persoonsgegevens moet in beginsel voldoen aan de regels van de AVG. De camerabeelden worden goed beveiligd en niet gedeeld met andere partijen, tenzij de wet daartoe verplicht in het geval van een strafbaar feit (Openbaar Ministerie) of het onderzoek naar voorvallen (Onderzoeksraad voor de Veiligheid).
De camera’s hebben tot doel om het luchtverkeer op en om Groningen Airport Eelde veilig te begeleiden. De verwerking van de camerabeelden is gericht op het uitvoeren van de wettelijke taak van het verlenen van luchtverkeersdiensten aan vliegtuigen. Dit is een taak van algemeen belang, zoals bedoeld in de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Het doel van de verwerking van de beelden is het verzamelen van operationele gegevens zodat een luchtverkeersleider zijn taak naar behoren kan uitvoeren.
De camera's worden niet gebruikt ten behoeve van cameratoezicht, het volgen van personen of het verzamelen van persoonsgegevens.
Op dit moment ligt onze focus op het plaatsen van de cameramasten op de luchthavens MAA en GAE en daarna op het testen van het systeem. Vanaf eind 2022 verwachten we de cameramast met camera’s in gebruik te nemen en vanaf Schiphol-Oost luchtverkeersleiding te geven. Het programma Centralised Base van LVNL richt zich op single remote tower op GAE en MAA. Multiple remote tower is wereldwijd nog in ontwikkeling. Het is nog niet duidelijk onder welke voorwaarden multiple remote tower kan worden toegepast. Of MAA of GAE daarvoor geschikt zouden zijn, moet worden onderzocht.
LVNL wil waarde creëren voor klanten, stakeholders en Nederland. Dat doen we onder andere met inzet van technische innovaties, zoals de remote tower technologie. Met deze investering en gebruik van deze moderne technologie kunnen we ook in de toekomst op een efficiënte manier luchtverkeersleiding blijven geven op regionale luchthavens. Op de langere termijn levert dit een kostenbesparing op.
Het werken met de camera’s heeft geen impact op de vliegoperatie. De service die wij als luchtverkeersleiding geven aan luchtvaartmaatschappijen, de luchthaven en andere gebruikers blijft hetzelfde.
De apparatuur in de cameramast heeft noodstroomvoorzieningen en kan dus los van netstroom blijven functioneren. De dataverbindingen met Schiphol zijn redundant uitgevoerd, zodat de kans op uitval minimaal is. Systeemalarmen worden onmiddellijk gesignaleerd en gemeld aan de technische dienst en luchtverkeersleiders zodat ze hier actie op kunnen nemen. In het uitzonderlijke geval dat er toch stroomuitval of een systeemstoring is, zal de vliegoperatie op de betreffende luchthaven onmiddellijk worden stilgelegd en wijken vliegtuigen die willen landen uit naar een andere luchthavens.
LVNL vindt een open en transparante manier van communiceren met de omwonenden en andere belanghebbenden, zoals gebruikers van de luchthaven, cruciaal. Dat doen wij in nauw overleg met de luchthavens Groningen Airport Eelde en Maastricht Aachen Airport. De communicatie-aanpak is doelgroepgericht en stapsgewijs en verschilt per luchthaven.
Voor Groningen Airport Eelde betekent dit:
- We staan in nauw contact met de Gemeente Tynaarlo en houden hen op de hoogte.
- In mei en september 2020 hebben we een brief met een toelichting op remote tower en de aanvraag voor de omgevingsvergunning, een overzicht van de meest gestelde vragen en antwoorden en een flyer gestuurd naar de vijf meest nabije omwonenden, de gebruikers van de luchthaven en 550 omwonenden van GAE. Afhankelijk van de vragen en reacties organiseren we gesprekken of bijeenkomsten.
- Tweemaandelijks houden we de omwonenden en gebruikers van de luchthaven op de hoogte van de bouw.
- We staan ook in contact met de Commissie Regionaal Overleg (CRO) om de omgeving ook via deze weg nader te informeren.
- De luchthaven heeft een aparte pagina aangemaakt https://www.groningenairport.nl/remote-tower.
Voor Maastricht Aachen Airport betekent dit:
- We hebben eerst de gemeente Beek geïnformeerd.
- De gebruikers van de luchthaven hebben een mail met Q&A ontvangen.
- Begin juni is een delegatie van de Commissie Regionaal Overleg (CRO) geïnformeerd en op 25 juni wordt de hele CRO bijgepraat. Op 7 juli 2020 is er een webinar georganiseerd voor geïnteresseerden.
In nauw overleg met de luchthaven, de luchtverkeersleiders en leverancier Saab Digital Air Traffic Solutions (SDATS) is gekeken naar de beste plek voor de cameramast. Daarbij zijn verschillende criteria meegenomen, zoals veiligheid, zicht op de luchthaven, luchtvaart wet- en regelgeving, bouwkundige aspecten en milieuwetgeving. De cameramastlocatie die op basis van deze criteria als beste naar voren komt, bevindt zich aan de westkant van de luchthaven.
De totale hoogte van de cameramast is 41 meter. Bij de afweging over de benodigde hoogte van de cameramast is onder andere rekening gehouden met het zicht voor de luchtverkeersleiders.
Bouw
Op 15 maart 2021 start LVNL met de bouw van de cameramast en shelter op luchthaven Groningen Airport Eelde.
Project
2020: De vergunningsaanvraag voor het plaatsen van de cameramast op luchthavens is officieel ingediend bij het bevoegd gezag.
2021: In deze periode vinden de bouwwerkzaamheden plaats. We graven, maken een fundering voor de mast en plaatsen de mast op deze fundering. We houden rekening met de richtlijnen voor geluidshinder (Bouwbesluit 2012) en we houden ons uiteraard aan de regelgeving van de gemeente.
2022: De cameramast wordt opgeleverd en aangesloten op de systemen van LVNL op Schiphol-Oost. De beelden vanaf de cameramast en de remote tower technologie worden uitvoerig getest door LVNL en getoetst door autoriteit Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Na positieve testen en een akkoord van ILT wordt vanaf eind 2022 het aankomende en vertrekkende vliegverkeer naar/van Groningen Airport Eelde vanaf Schiphol-Oost afgehandeld.
Groningen Airport Eelde is eigenaar van de toren. We verwijzen je hiervoor graag door naar hen.
In nauw overleg met de luchthaven, de luchtverkeersleiders en leverancier SDATS is gekeken naar de beste plek voor de cameramast. Daarbij zijn verschillende criteria meegenomen, zoals veiligheid, zicht op de luchthaven, luchtvaart wet- en regelgeving, bouwkundige aspecten en milieuwetgeving. Op basis van deze criteria blijkt de locatie nabij de fietsenstalling aan de zuidzijde van parkeerplaats P1 (nabij de huidige toren) het meest geschikt. Zie rode stip op de afbeelding.
De cameramast zelf is 34,5 meter hoog. De vaste camera’s worden geplaatst op 37 meter en de op afstand bestuurbare camera’s op 38,4 meter. De totale hoogte is 38,8 meter. Bij de afweging over de benodigde hoogte van de cameramast is onder andere rekening gehouden met het zicht voor de luchtverkeersleiders en de benodigde fundering.
Juli 2020: De vergunningsaanvraag voor het plaatsen van de cameramast op luchthaven Maastricht Aachen Airport is officieel ingediend bij de gemeente Beek.
2021: In deze periode vinden de bouwwerkzaamheden plaats. We graven, maken een fundering voor de mast en plaatsen de mast op deze fundering. We houden ons uiteraard aan de richtlijnen voor geluidshinder (Bouwbesluit 2012) en aan de regelgeving van de gemeente.
2022: De cameramast wordt opgeleverd en aangesloten op de systemen van LVNL op Schiphol-Oost. De beelden vanaf de cameramast en de remote tower technologie worden uitvoerig getest door LVNL en autoriteit Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Na positieve testen en een akkoord van de ILT wordt vanaf eind 2022 het aankomende en vertrekkende vliegverkeer naar/van Maastricht Aachen Airport vanaf Schiphol-Oost afgehandeld.
Het is nog niet bekend wat de bestemming wordt van de toren op de luchthaven Maastricht Aachen Airport. Dit wordt in overleg met de luchthaven en de beheerder van de infrastructuur onderzocht.
LVNL ontvangt een subsidie van 7,7 miljoen euro van de Europese Unie, via Uitvoerend Agentschap voor Innovatie en Netwerken (INEA).
